Το άγχος είναι μια φυσιολογική κατάσταση διέγερσης και προέρχεται από το ρήμα ἄγχω, που στην αρχαία ελληνική γλώσσα σημαίνει σφίγγω ή πνίγω και ενεργοποιείται όποτε ο οργανισμός αισθανθεί ότι διαταράσσεται η ισορροπία του εξαιτίας κάποιας εξωτερικής ή εσωτερικής μεταβολής. Αυτή η διατάραξη θέτει σε ετοιμότητα το αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο λειτουργεί ακούσια (χωρίς συνειδητή επιλογή) με αποτέλεσμα ο ψυχισμός να εκφράζεται με συμπεριφορές πάλης, φυγής και παγώματος.
Το άγχος ως βιολογικός μηχανισμός είναι ευεργετικός όταν είναι παροδικός, δηλαδή όταν κρατάει για σύντομο χρονικό διάστημα. Η σύντομη δράση του άγχους ονομάζεται εύ-στρες και βοηθά τον άνθρωπο να φέρει εις πέρας μια πρόκληση αλλά όταν το άγχος παρατείνεται σε βάθος χρόνου ονομάζεται δις-στρες και επιφέρει πολλά προβλήματα στην υγεία.
“Το μακροχρόνιο άγχος από ένα ευεγερτικό χαρακτηριστικό καταλήγει σε επιζήμιο για την ψυχική και σωματική ακεραιότητα του ανθρώπου. Να σημειωθεί ότι το άγχος είναι ένα έμφυτο στοιχείο της φύσης που προορίζεται για την προστασία της ίδιας μας της ύπαρξης. Πολλοί άνθρωποι τρέφουν ελπίδες ότι το άγχος ξεριζώνεται, η αλήθεια είναι ότι δεν ξεριζώνεται αλλά τροποποιείται. Επομένως, αυτός που θέλει να κατευνάσει τα επίπεδα του άγχους του καλείται να λάβει σημαντικές πρωτοβουλίες στη ρύθμιση της καθημερινότητάς του και του εσωτερικού του κόσμου.“
Αυτό που ονομάζουμε άγχος αποτελείται από ένα σύστημα ορμονών που θέτουν τον οργανισμό σε μια κατάσταση διέγερσης και υπερεπαγρύπνησης. Μόλις τα αισθητηριακά κέντρα μεταφράσουν ένα απειλητικό ερέθισμα (πχ μοναξιά, φοβίες, ανεργία, απώλεια, ασθένεια, θλίψη, τζετ λακ κ.α) εκκρίνουν τις ορμόνες νορεπινεφρίνη, κορτιζόλη και ιντερλευκίνη. Πολλές φορές τα εξωτερικά ερεθίσματα παρερμηνεύονται σε απειλητικά λόγω απουσίας προϋπάρχουσας γνώσης και εμπειρίας.
Συγκεκριμένα, μόλις αντικρίσει ο οργανισμός το απειλητικό ερέθισμα ή μια εσωτερική ενόχληση απελευθερώνει ορμόνες που επιφέρουν άμεσες αλλαγές στην διάθεση, την αντοχή και την συμπεριφορά. Αυτές είναι οι διεγερτικές νορεπινεφρίνη και κορτιζόλη και μια ανοσοποιητική η κυτοκίνη ιντερλευκινη – 6 που διεγείρει την φλεγμονή και έχει κανταπραυντικές δράσεις όπως στο να προκαλεί κόπωση και υπνηλία, ρόλος της είναι να φέρει τον οργανισμό σε πρότερη κατάσταση.
Η χρόνια διάρκεια του στρες ενεργοποιεί την παραφλεγμονή
Ως παραφλεγμονή σύμφωνα με το Ιατρικό Ελληνο Αγγλικό λεξικό περιγράφεται η προσαρμοστική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος προς τα χαμηλά επίπεδα στρες. Αυτή η απόκριση βασίζεται κυρίως σε μακροφάγα που κατοικούν στους ιστούς και βρίσκονται σε μια ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ της βασικής ομοιοστατικής κατάστασης και της κλασσικής φλεγμονώδους απόκρισης. Η παραφλεγμονή πιθανόν ευθύνεται για τις χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις, που σχετίζονται με τις σύγχρονες ανθρώπινες νόσους.
Η παραφλεγμονή είτε ενεργοποιεί εκ νέου, είτε λειτουργεί ως ενισχυτής για την κλιμάκωση των ιδιοπαθών παθήσεων. Προκαλεί μια σωρεία προβλημάτων όπως : ανοσολογική δυσλειτουργία, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακά νοσήματα, αυτοάνοσα και αλλεργικά νοσήματα, οστεοπενία / οστεοπόρωση και καρκίνο. Τα ψυχοσωματικά νοσήματα είναι εύκολο να πυροδοτηθούν καθώς η παραφλεγμονή είναι αποτέλεσμα της ορμονικής απόκρισης του οργανισμού στο στρες.
Σε ποιους τομείς προκαλεί πρόβλημα το μακροχρόνιο Στρες ?
1.Στον Ψυχισμό: Το στρες αλληλεπιδρά με το σύστημα ανταμοιβής κυρίως μέσω του Υποθαλάμου CRF και επιφέρει αρνητική συναισθηματική κατάσταση και εθιστική συμπεριφορά. Πιο συγκεκριμένα, οι χρόνια αγχώδεις άνθρωποι είναι πιο ευάλωτοι να εκδηλώσουν : Κατάθλιψη και Διαταραχές Διάθεσης, Φοβίες, Μετατραυματικά Σύνδρομα και Ιδεοψυχαναγκαστικές Παθήσεις, Διαταραχές Προσωπικότητας ακόμα και Ψυχωσικά επεισόδια.
2.Στην Αντοχή: Αισθήματα Υπνηλίας, Εξάντλησης και Χρόνιας Κόπωσης
3.Σε Νευρολογικά Ζητήματα: Έκπτωση στην Αντίληψη και Προβλήματα στην Μάθηση, Αισθήματα Ζάλης, Αστάθειας, Μουδιάσματα και Ημικρανίες.
3.Επιταγχύνει την Πρόωρη γήρανση
4.Αδιευκρίνηστοι σωματικοί πόνοι
5.Προκαλεί προβλήματα στη Λίμπιντο
Μάριος Σεβνταλής Κλινικός Ψυχολόγος
Εκάβης 25 Γαλάτσι
Τηλέφωνα επικοινωνίας 2114237240 & 6934614329
