Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ)
Η διαταραχή αυτιστικού φάσματος αποτελείται από ένα σύνολο συμπτωμάτων που επηρεάζουν ταυτόχρονα α) την επικοινωνία, β) την κοινωνική αλληλεπίδραση, γ) την περιορισμένη και την στερεοτυπικά επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά με περίοδο έναρξης πριν από τα 3 έτη. Η διαταραχή επηρεάζει το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού και παρουσιάζεται πιο συχνά στα αγόρια κατά αναλογία 4 προς 1 σε σχέση με τα κορίτσια (ICD-10). Η έγκαιρη αντιμετώπιση είναι σημαντική για την πορεία εξέλιξης του φάσματος.
Ψυχοσεξουαλικές Δυσλειτουργίες
Οι ψυχοσεξουαλικές δυσλειτουργίες είναι ένας συνδυασμός ψυχολογικών ζητημάτων που δεν στηρίζονται σε κάποια παθολογική αιτία. Αυτά τα προβλήματα μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμα, να υπήρξαν κάποτε σε κάποια δύσκολη στιγμή της ζωής ή να εντείνονται σε βάθος χρόνου. Στο ζήτημα της μακροχρόνιας δυσλειτουργίας πρέπει να προσδιοριστούν τα ερεθίσματα, η φύση της έκθεσης καθώς και η βαρύτητα δυσλειτουργίας. Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να αποδεχτούν, να αντιμετωπίσουν και να μοιραστούν το πρόβλημα σε έναν ειδικό κάνοντας έτσι την δυσλειτουργία να διαιωνίζεται. Οι ψυχοσεξουαλικές δυσλειτουργίες μπορεί να διαβρώσουν την ποιότητα της σχέσης, την αυτοεκτίμηση και αυτοαντίληψη του εαυτού καθώς και να αποτρέψει το άτομο να αναζητήσει νέες γνωριμίες.
Διαταραχή Πανικού
Η Διαταραχή Πανικού είναι μια πολυσύχναστη ψυχική πάθηση που ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία των νευρώσεων και εκδηλώνεται απροειδοποίητα στον κάθε άνθρωπο. Η αιφνίδια εμφάνιση της ψυχικής πάθησης τρομοκρατεί τον πάσχοντα και του παράγει ανυπόφορο φόβο και άγχος. Ο φόβος και το άγχος αποτελούν τα μετέπειτα συστατικά διαιώνισης της πάθησης που μπορούν να διαρκέσουν για σύντομο χρονικό διάστημα (πχ έναν μήνα) ως και μερικά χρόνια.
Γνωστικές Στρεβλώσεις
Ο φόβος είναι μια συναισθηματική κατάσταση προστατευτικού χαρακτήρα απέναντι σε κάτι πραγματικό ή πλασματικό. Τις περισσότερες φορές οι ιδέες ξεπερνούν το ρεαλιστικό μέγεθος του φόβου κάνοντας το άτομο να υιοθετεί αμυντικές συμπεριφορές που αυτές στην σειρά τους στερούν πολλές ευκαιρίες και απολαύσεις της ζωής.
Σχιζοσυναισθηματική Διαταραχή
Η σχιζοσυναισθηματική διαταραχή είναι μια σύνθετη ψυχική πάθηση με συμπτώματα Σχιζοφρένειας και Διπολικής διαταραχής (μανίας και κατάθλιψης). Οι ασθενείς κατά την έξαρσή τους εμφανίζουν ένα κοκτέιλ έντονων ψυχοσυναισθηματικών αντιδράσεων και προσωρινή απώλεια συνείδησης. Η πολυπλοκότητα των συμπτωμάτων εξαιτίας της μεικτής φύσης της διαταραχής και της σπανιότητάς της στον πληθυσμό είναι τέτοια που συχνά μπορεί να αιφνιδιάσει τον ειδικό ως προς την ακριβή διάγνωση.
Άνοια τύπου Alzheimer
Η νόσος Alzheimer είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική νόσος επιγενετικού χαρακτήρα η οποία προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα και τις εκτελεστικές λειτουργίες του εγκεφάλου συνήθως σε άτομα τρίτης ηλικίας. Τα συμπτώματα της νόσου ξεκινούν ανυποψίαστα περισσότερο σε άτομα άνω των 65-70 ετών και σπανιότερα πριν από τα 50 έτη. Επιδημιολογικά, η νόσος Azlheimer είναι η πιο πολυσύχναστη μορφή άνοιας σε ποσοστό 60-80%, αγγίζοντας το 11% των ανθρώπων άνω των 65 ετών και σχεδόν το 1/3 του φάσματος άνω των 85.
Διατροφικές Διαταραχές και Αντιμετώπιση
Οι διατροφικές διαταραχές εμφανίζονται σε σημαντικό ποσοστό των νέων και όχι μόνο. Παράγοντες όπως η νοοτροπία, η μόδα και οι πιεστικοί ρυθμοί ζωής συμβάλλουν στην αύξηση του φαινομένου.
Ο ρόλος των ορμονών στην διατήρηση της Ψυχικής Υγείας
Οι ορμόνες είναι χημικές ουσίες που κυκλοφορούν στο αίμα και ρυθμίζουν τη διαδικασία μεταβίβασης σήματος από κύτταρο σε κύτταρο. Οι διαδικασίες αυτές διαφέρουν από τον τύπο ορμόνης αλλά και από το όργανο ή κύτταρο αναφοράς. Οι ορμόνες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ανθρώπινη συμπεριφορά και η απορρύθμισή τους ευθύνεται για πολλές ψυχικές παθήσεις (αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, διπολική, ψυχώσεις κ.α). Οι κυρίαρχες ορμόνες που όταν βρίσκονται στις σωστές αναλογίες επιφέρουν το ψυχικό ευ ζήν είναι η Σεροτονίνη, οι Ενδορφίνες, η Ωκυτοκίνη και η Ντοπαμίνη.
Αποσυνδετική Διαταραχή τύπου Αποπροσωποποίησης και Αποραγματοποίησης
Η αποπροσωποποίηση και η αποπραγματοποίηση είναι κοινά ψυχολογικά συμπτώματα μεταξύ άλλων όπως ταχυκαρδία, ξηροστομία, εφίδρωση κ.α που εμφανίζονται κυρίως στον πληθυσμό των ασθενών που πάσχουν από κρίσεις/διαταραχή πανικού. Η παρατεταμένη ένταση των δύο φαινομένων χωρίς την συνοδεία πανικόβλητων ή ψυχωτικών επεισοδίων οδηγεί διαγνωστικά τον πάσχοντα στην αποσυνδετική διαταραχή τύπου αποπραγματοποίησης και αποπροσωποποίησης.
Jean Piaget: Τα τέσσερα στάδια της γνωστικής ανάπτυξης των παιδιών
Η θεωρία της γνωστικής ανάπτυξης των παιδιών του Ελβετού φυσικού επιστήμονα και ψυχολόγου Jean Piaget επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τους κόλπους της ψυχολογίας, της παιδαγωγικής αλλά και του εκπαιδευτικού συστήματος στον δυτικό κόσμο. Ο ίδιος πίστευε ότι τα παιδιά προοδεύουν μέσα από μιας σειράς σταδίων βάσει της ανάπτυξης τους που το κάθε ένα ανταποκρίνεται με διαφορετικό τρόπο στη κατανόηση της πραγματικότητας.
Διαταραχές Ύπνου
Ο καλός ύπνος είναι αναγκαίος για την διατήρηση της σωματικής υγείας, της καλής διάθεσης, της όρεξης για παραγωγικότητα, την καλή σεξουαλική επίδοση και την γνωστική διαύγεια. Ο ελλιπής ύπνος προκαλεί ανοσοποιητικές, ψυχολογικές και γνωστικές δυσλειτουργίες.
Διαταραχή μετατροπής (Υστερία)
Η διαταραχή μετατροπής είναι μια ψυχική κατάσταση (ιστορικός όρος Υστερία) η οποία κατατάσσεται στο ευρύτερο φάσμα των Σωματόμορφων διαταραχών, δηλαδή στις διαταραχές που εκδηλώνονται με σωματικές ενοχλήσεις εξαιτίας της ενδόψυχης σύγκρουσης επί της οποίας οι ασθενείς παρουσιάζουν συμπτώματα νευρολογικής ή άλλης σωματικής φύσεως χωρίς να αποδίδονται σε κάποια ιατρική αιτία. Η ασυμβατότητα μεταξύ των συμπτωμάτων, της υγείας του ατόμου και των υστερικών εκδηλώσεων αποτελεί τον παράγοντα κλειδί για την ορθή διάγνωση.
Ο ρόλος της εμφάνισης ως διαγνωστικός παράγοντας των ψυχικών διαταραχών
Κατά την κλινική και ψυχοδιαγνωστική συνέντευξη ενός θεραπευόμενου στο πλαίσιο των αρχικών συνεδριών από τον ειδικό ψυχίατρο ή κλινικό ψυχολόγο είθισται να συλλέγονται πληροφορίες από την λεγόμενη "κλινική εικόνα" κοινώς την εμφάνιση, την οποία παρουσιάζει. Η κλινική εικόνα δύναται να μας δώσει πολύτιμα στοιχεία για την σωστή χαρτογράφηση της ψυχικής νόσου αλλά και για τον προγραμματισμό μιας επιτυχημένης ψυχοθεραπευτικής έκβασης.
Γονίδια και Ψυχικές Διαταραχές
Η κάθε ψυχική νόσος περιλαμβάνει και ένα βιολογικό υπόβαθρο ευπάθειας στο οποίο οι αγχωτικές δυσμενείς συνθήκες ζωής σπεύδουν να το αφυπνίσουν. Για διαταραχές όπως Διπολική διαταραχή, Σχιζοφρένεια, ΔΕΠ-Υ και ΔΑΦ οι κληρονομικοί δείκτες εκδήλωσης είναι αυξημένοι. Αντίθετα στην Κατάθλιψη και στις Αγχώδεις διαταραχές δεν παίζει μεγάλο ρόλο η κληρονομικότητα αλλά ο κακός τρόπος ζωής.
Ψυχικό Τραύμα και Ψυχοπαθολογία
Το ψυχικό τραύμα είναι το αρνητικό βίωμα μιας σειράς δυσμενών γεγονότων και περιστάσεων που είχαν αρνητικές σωματικές και συναισθηματικές επιπτώσεις για το άτομο. Αυτά τα βιώματα εσωτερικεύονται από τον ψυχισμό και παρεμποδίζουν σε βάθος χρόνου την ψυχική και κοινωνική εξέλιξη του ατόμου. Τα τραύματα από την φύση τους σχηματίζονται στην παιδική και εφηβική ηλικία και εξακολουθούν να υπάρχουν για πολλά χρόνια μετά την αρχική έκθεση.
Διαταραχή μυοσπασμάτων (σύνδρομο Tourette)
Τα μυοσπάσματα είναι μια κληρονομίσιμη νευροαναπτυξιακή διαταραχή και όχι ψυχική ασθένεια με έναρξη στην παιδική ηλικία μεταξύ 4-9 ετών συχνότερη στα αγόρια. Υπολογίζεται ότι το 5% των παιδιών εμφανίζουν συμπτώματα τικ σε εναλλασσόμενες περιόδους μεταξύ έξαρσης και ύφεσης. Συνήθως, οι μυοσπασμοί υποχωρούν κατά τη λήξη της εφηβείας αλλά σε μερικούς ενήλικες παραμένουν δίχως να εμποδίζεται η φυσιολογική εξέλιξη τους
Ναρκισσιστικό-Οριακό Ζεύγος- Ένα συχνό δυσλειτουργικό φαινόμενο στις διαπροσωπικές σχέσεις
Η ποιότητα των σχέσεων μεταξύ των γονιών εσωτερικεύεται στα παιδιά και όταν αυτά μεγαλώσουν και συνάψουν τις δικές τους διαπροσωπικές σχέσεις καθρεπτίζουν τα εσωτερικά διεγερτικά και απορριπτικά πρότυπα και απωθημένα στο πρόσωπο του μελλοντικού συντρόφου.
Ψυχολογικοί Μηχανισμοί Άμυνας
Οι μηχανισμοί άμυνας είναι μια ασυνείδητη διεργασία που ανακουφίζει την ενδοψυχική σύγκρουση και διακόπτει το άγχος που προέρχεται από τις ανικανοποίητες ενορμήσεις, τις τραυματικές εμπειρίες και τα ένστικτα. Όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος οι άμυνες ωριμάζουν και επιστρατεύονται για τη διαχείριση και την αποτροπή δυσάρεστων σκέψεων και συμπεριφορών. Ο αμυντικός τρόπος που θα εκδηλώσει το άτομο για να διαχειριστεί μια κατάσταση αντιπροσωπεύει βασικές πτυχές στον τρόπο σκέψης, ερμηνείας και αντίληψης του εαυτού και του περιβάλλοντος.
ΔΕΠ-Υ στην Ενήλικη Ζωή
Η ΔΕΠ-Υ (διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας) είναι μια δια βίου ψυχική πάθηση, η οποία ανήκει στο φάσμα των νευροαναπτυξιακών διαταραχών με κυρίαρχα συμπεριφορικά συμπτώματα την διάσταση προσοχής, την παρορμητικότητα και την υπερκινητικότητα με έναρξη στην παιδική ηλικία. Υπολογίζεται ότι το 3-5% των παιδιών εμφανίζουν σε κάποια μορφή την ΔΕΠ-Υ με υψηλότερα ποσοστά σε αναλογία 3 προς 1 στα αγόρια σε αντίθεση με τα κορίτσια 9 προς 1. Η ΔΕΠ-Υ συνδέεται με μαθησιακές δυσκολίες, αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές διάθεσης και προσωπικότητας.
Ψυχοσωματικά προβλήματα: Αίτια, Συμπτώματα & Αντιμετώπιση
Τα ψυχοσωματικά προβλήματα εμφανίζονται σε έντονες περιόδους πίεσης, φόβου και στρες σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και σε οποιαδήποτε ηλικία. Αυτό προκύπτει όταν το άτομο βρίσκεται σε αδυναμία να εκδηλώσει τα συναισθήματά του ως αποτέλεσμα η ανέκφραστη ενέργεια μετουσιώνεται στο πιο ευαίσθητο σωματικό όργανο. Το αρνητικό συναίσθημα σε συνδυασμό με το οξύ στρες έχουν την δυνατότητα να επιφέρουν πτώση στην διάθεση και να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΔΨ) είναι μια πολυσύχναστη ψυχική πάθηση η οποία ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία των νευρώσεων και συναντάται κατά πλειοψηφία σε νεαρά άτομα μεταξύ των 20 με 30 ετών τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες επηρεάζοντας το 3% του δυτικού πληθυσμού. Η ΙΔΨ προκαλεί στον ασθενή ανυπόφορη υποκειμενική δυσφορία και δυσλειτουργία σε πολλούς τομείς της καθημερινότητας.
Οριακή (Μεταιχμιακή) Διαταραχή Προσωπικότητας: Αίτια, Συμπτώματα & Αντιμετώπιση
Η οριακή (μεταιχμιακή) διαταραχή προσωπικότητας είναι μια πολυσύχναστη ψυχική πάθηση με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας που επί της οποίας επικρατούν έντονα στοιχεία παρορμητισμού, αναποφασιστικότητας και έλλειψης ικανότητας διαχείρισης των συναισθημάτων που σε περίπτωση κορύφωσής τους υπό στρεσογόνες συνθήκες μπορεί ο ασθενείς να προβεί σε βίαιες ενέργειες τόσο κατά του εαυτού του όσο και κατά των άλλων.
Υποχονδρίαση: Αίτια, Συμπτώματα & Θεραπεία
Όλοι μας έχουμε ανησυχήσει έντονα κάποια στιγμή για την υγεία μας και αυτό είναι φυσιολογικό. Για ορισμένους όμως αυτή η ανησυχία μπορεί να φανεί ακραία και εύκολα να προκαλέσει ψυχολογική κατάπτωση και να δημιουργήσει προβλήματα στις συναναστροφές με τους άλλους ανθρώπους.
Η υποχονδρίαση (ICD-10, F45,2) ή αλλιώς το άγχος της ασθένειας περιλαμβάνει έντονη ενόχληση του ατόμου με την ιδέα ότι έχει ή ότι θα εκδηλώσει συμπτώματα από κάποια ασθένεια.
Μελάμποδας o πρώτος Ψυχολόγος, Ψυχίατρος & Ψυχοθεραπευτής
Μελάμποδας θεωρείται ο πρώτος Ιερομάντης-Ψυχίατρος και Ψυχοθεραπευτής στην Ελληνική ιστορία. Γεννήθηκε περίπου το 1400 π.χ (200 χρόνια πριν από τα Τρωικά) στην μυκηναϊκή Πύλο. Ήταν γιος του Θεσσαλού Αμυθάονος και της Ειδομένης. Το όνομα Αμαθάων σημαίνει ο απερίγραπτα σπουδαίος και οι απόγονοι έλαβαν την ονομασία Αμυθαονίδες ως ιερατικό γένος με σκοπό την διάδοση της λατρείας του θεού Διονύσου και την άσκηση ψυχιατρικών και ψυχοθεραπευτικών υπηρεσιών. Ο δισέγγονος του Μελάμποδα ήταν ο Αμφιάραος (άνηκε στους επτά επι Θήβας) γιατρός και βασιλιάς του Άργους και ιδρυτής ιερών κάθαρσης, ένα εξ αυτών ήταν το Αμφιαράειο μαντείο στην Σκάλα Ωρωπού αφιερωμένο στην ερμηνεία των ονείρων.
Ο ίδιος ο Μελάμποδας έμαθε την ιατρική και την μαντική τέχνη από τον θεό Απόλλωνα (πατέρας του Ασκληπιού) που τον εξάγνισε στον Αλφειό ποταμό του οποίου θεωρούνταν πως είχε ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες. Ο ίδιος μάλιστα καθιέρωσε το Φίδι ως σύμβολο της Ψυχιατρικής αφού ο Ασκληπιός ήταν ακόμη αγέννητος.
Κατάθλιψη, Διάγνωση & Θεραπεία
Η κατάθλιψη επιφέρει μείωση της λειτουργικότητας απο τις καθημερινές συνήθειες και δραστηριότητες του ατόμου καθώς επιφέρει και γνωστικές-νοητικές μεταβολές. Τα συμπτώματα πρέπει να βρίσκονται σε ισχύ για τουλάχιστον δύο εβδομάδες ώστε να αποδοθεί η ακριβής διάγνωση (APA, 2013).
Συναντάται σε πολλές μορφές:
Μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο με ισχύ τουλάχιστον δύο εβδομάδων.Εμμένουσα καταθλιπτική διαταραχή ή αλλιώς
Δυσθυμία (μακροχρόνια θλίψη) με ισχύ τουλάχιστον 2 ετών για ενήλικες και 1 έτος για παιδιά.
Στην διπολική διαταραχή ύστερα από ένα μανιακό ή υπομανιακό επεισόδιο.
Μπορεί να προκληθεί από παρενέργειες φαρμακευτικής αγωγής και ψυχοτρόπων ουσιών.
Ψύχωση & Ψυχοθεραπεία
Ψύχωση θεωρείται η κατάσταση στην οποία χαρακτηρίζεται από επί μακρόν ψευδαισθήσεις, έμμονες σκέψεις και αυταπάτες. Οι ψευδαισθήσεις, οι εμμονές και οι αυταπάτες προκαλούν στο άτομο κατατονική και αποδριογανωμένη συμπεριφορά με πολλά παραληρήματα και συγχρόνως πολλά κενά στην ομιλία και στην σκέψη. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος σωματικής βλάβης και αυτοκτονίας λόγω των παραισθήσεων διότι το άτομο στην έξαρση ενός ψυχωσικού επεισοδίου δεν διατηρεί ουσιαστική επαφή με τον περιβάλλοντα χώρο του.
Διαταραχές Προσωπικότητας
Οι διαταραχές προσωπικότητας χαρακτηρίζονται από άκαμπτα ριζωμένα δυσλειτουργικά χαρακτηριστικά και συμπεριφορές που αφορούν τον τρόπο αντίληψης και ερμηνείας του εαυτού και του περιβάλλοντος, την επικοινωνία με τους συνανθρώπους και τον έλεγχο παρορμήσεων τα οποία διατηρούνται σταθερά και αμετάβλητα στην πάροδο του χρόνου. Οι πάσχοντες δεν έχουν επίγνωση της παθολογίας τους και θεωρούν φυσιολογικές τις συμπεριφορικές τους αντιδράσεις με αποτέλεσμα να προκαλούν ενόχληση στον περίγυρό του.
